رهنمای تخنیکی برای دریوران: اهمیت روغن موتر، آزمایش کیفیت و استفادهی درست۱. اهمیت روغن موترروغن موتر نقشی حیاتی در کارکرد صحیح موتور موتر دارد و چندین هدف اساسی را دنبال میکند:
- روغنکاری: از طریق کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک، از گرمای زیاد و ساییدگی جلوگیری میکند.
- خنککننده: روغن به دفع حرارت اضافی از قطعات موتور کمک میکند.
- تمیزکننده: روغن باعث انتقال آلودگیها و ذرات به دور از موتور شده و از تشکیل لجن جلوگیری میکند.
- محافظت در برابر زنگزدگی: با ایجاد لایهای محافظ، از زنگزدگی قطعات موتور جلوگیری میکند.
- بندکننده: روغن به پر کردن شکافهای ریز بین قطعات موتور کمک میکند و عملکرد موتور را بهبود میبخشد.
استفاده از روغن مناسب باعث میشود موتور در شرایط بهینه کار کند و طول عمر بیشتری داشته باشد.
۲. آزمایش کیفیت روغن موترکیفیت روغن موتر ممکن است با گذشت زمان و استفاده خراب شود. شما میتوانید از طریق بررسیهای زیر، کیفیت روغن را تست کنید:
بازرسی ظاهری
- رنگ: روغن تازه معمولاً رنگ طلایی یا قهوهای روشن دارد. اگر روغن سیاه یا تیره شده باشد، ممکن است زمان تعویض آن فرا رسیده باشد.
- قوام: مقدار کمی از روغن را بین انگشتانتان بمالید. اگر دانهدار یا حاوی ذرات باشد، روغن آلوده شده و نیاز به تعویض دارد.
آزمایش دیپاستیک
- بررسی سطح روغن: دیپاستیک را بیرون بکشید، تمیز کنید و دوباره وارد کنید. سپس دوباره بیرون بیاورید و سطح روغن را بررسی کنید. اگر زیر علامت حداقل باشد، فوراً باید روغن اضافه کنید.
- بررسی کیفیت روغن: به قوام روغن روی دیپاستیک دقت کنید. باید نرم باشد و عاری از ذرات فلزی یا لجن باشد.
آزمایش بو
- بوی سوخته: اگر روغن بوی سوختگی میدهد، نشانهای از تجزیه روغن و کاهش کیفیت حفاظتی آن است و باید فوراً تعویض شود.
فاصله زمانی تعویض روغن
- همیشه به دستورالعملهای موتر خود درباره زمانبندی تعویض روغن مراجعه کنید. معمولاً، هر ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ مایل (۴۸۰۰ تا ۸۰۰۰ کیلومتر) یا هر ۳ تا ۶ ماه، بسته به شرایط رانندگی و نوع روغن، باید تعویض شود.
۳. انتخاب روغن موتر مناسبدرجه ویسکوزیتهویسکوزیته روغن (ضخامت) یکی از عوامل مهم است. سیستم درجهبندی
SAE روغنها را براساس ویسکوزیته آنها در دماهای مختلف دستهبندی میکند، مانند
SAE 20W-60. "W" نشاندهنده عملکرد روغن در هوای سرد و عدد پس از "W" نشاندهنده عملکرد روغن در دماهای بالا است.برای مناطقی با دمای شدید، مانند
افغانستان، درجه ویسکوزیته بالاتر مانند
20W-60 کمک میکند تا روغن در هر دو شرایط سرد و گرم به درستی عمل کند.
رتبهبندی APIAPI (موسسه نفت آمریکا) عملکرد روغن را تضمین میکند:
- API SL: مناسب برای موتورهای بنزینی.
- API CH-4: توصیهشده برای موتورهای دیزلی.
همیشه از روغن با درجه
ویسکوزیته و
رتبهبندی API مناسب براساس نوع موتر خود استفاده کنید.
۴. چطور عمر روغن موتر را افزایش دهیم
- از سفرهای کوتاه خودداری کنید: اگر موتر شما سفرهای کوتاه مکرر دارد، ممکن است موتور به اندازه کافی گرم نشود و رطوبت در روغن باقی بماند.
- موتور را تمیز نگه دارید: سرویس منظم باعث میشود آلایندهها وارد روغن نشوند.
- نرم رانندگی کنید: از رانندگی شدید و ناگهانی خودداری کنید که فشار بیشتری به موتور و روغن وارد میکند.
- فیلتر روغن را تعویض کنید: هر زمان که روغن را تعویض میکنید، فیلتر روغن را نیز تغییر دهید.
۵. علائمی که نشاندهنده نیاز به تعویض روغن هستند
- چراغ هشدار روغن: اگر چراغ هشدار روشن شود، نیاز به بررسی یا تعویض روغن دارید.
- صدای موتور: اگر صدای تیک یا ضربه از موتور میشنوید، ممکن است روغن کافی برای روانکاری وجود نداشته باشد.
- دود خروجی: دود آبی یا سیاه از اگزوز نشاندهنده سوختن روغن در داخل موتور است.
۶. آب و هوا چگونه بر روغن موتر تاثیر میگذارد؟در کشورهایی مانند افغانستان که دماهای شدید دارند، روغن موتر باید بتواند در محدودههای گسترده دمایی کار کند. روغنهایی مانند
SAE 20W-60 برای این شرایط ایدهآل هستند، زیرا:
- در شرایط سرد نازک میماند تا جریان داشته باشد.
- در گرمای شدید، به اندازه کافی ضخیم باقی میماند تا موتور را محافظت کند.
تخنیکي لارښود د موټر چلوونکو لپاره: د انجن تېلو اهمیت، کیفیت آزموینه او سمه استفاده۱. د انجن تېلو اهمیتانجن تېل د موټر انجن لپاره حیاتي ارزښت لري او لاندې مهم رولونه ترسره کوي:
- غوړینه کول: د انجن په متحرکو برخو کې اصطکاک کموي، چې د زیاتې تودوخې او ساییدنې څخه مخنیوی کوي.
- سړه کول: انجن تېل د انجن برخو څخه اضافي تودوخه لرې کوي.
- پاکول: تېل ککړتیا او ذرات لرې کوي، او د لښتی جوړولو څخه مخنیوی کوي.
- د زنګ په وړاندې محافظت: تېل د انجن برخو باندې محافظتي طبقه جوړوي چې زنګ وهلو څخه مخنیوی کوي.
- بندول: تېل د انجن د برخو تر منځ کوچني فاصلې ډکوي او د انجن فعالیت ښه کوي.
سم تېل کارول انجن ته اوږد عمر ورکوي او له ناڅاپي خرابیو څخه مخنیوی کوي.
۲. د انجن تېلو د کیفیت آزموینهد انجن تېلو کیفیت د وخت او کارونې له امله خرابېږي. د تېلو د کیفیت د معلومولو لپاره لاندې ازموینې ترسره کړئ:
ظاهري معاینه
- رنګ: تازه تېل معمولاً زرین یا سپک نسواري رنګ لري. که تېل تور یا تیاره شي، نو ښايي د بدلون وخت وي.
- غلظت: د تېلو لږ مقدار په ګوتو کې واچوئ، که تېل غلیظ یا د ذراتو سره مخ وي، نو دا تېل ککړ دی او باید بدل شي.
د ډیپ سټیک معاینه
- د تېلو سطح چک کول: ډیپ سټیک راوباسئ، پاک یې کړئ او بیا یې دننه کړئ. وروسته یې بیا راوباسئ او د تېلو سطح وګورئ. که د کمېدو نښه لاندې وي، نو سمدلاسه تېل زیات کړئ.
- د کیفیت معاینه: د ډیپ سټیک پر تېلو غور وکړئ. باید نرم وي او له ذراتو څخه پاک وي.
د بوی معاینه
- د سوځېدنې بوی: که تېل د سوځېدنې بوی کوي، دا د تېلو خرابوالی ښیي او باید ژر بدل شي.
د تېلو د بدلون موده
- د موټر لارښود مطالعه کړئ ترڅو د تېلو د بدلون لپاره ټاکلې موده معلومه کړئ. په عموم کې، هر ۳۰۰۰ تر ۵۰۰۰ میل (۴۸۰۰ تر ۸۰۰۰ کیلومتره) یا هر ۳ تر ۶ میاشتې وروسته، د شرایطو او کارونې پر بنسټ باید تېل بدل شي.
۳. د انجن د سم تېلو انتخابد ویسکوزیټي درجهویسکوزیټي د انجن تېل یو مهم فاکتور دی. د
SAE سیستم تېل د ویسکوزیټي پر اساس درجه بندي کوي، لکه **SAE 20
Technical Guide for Drivers: The Importance of Car Engine Oil, Quality Testing, and Proper Usage
Engine oil is the lifeblood of your vehicle’s engine. It plays a crucial role in keeping your engine running smoothly and preventing costly breakdowns. As a driver, understanding the importance of engine oil, how to test its quality, and when to replace it is vital for maintaining your vehicle’s health.
- Why Engine Oil is Important
Engine oil serves several key purposes in a vehicle's engine:
- Lubrication: It reduces friction between the moving parts of the engine, which helps prevent overheating and wear.
- Cooling: Engine oil helps remove excess heat from engine components.
- Cleaning: Oil carries away dirt, debris, and contaminants, preventing sludge formation.
- Protection Against Corrosion: Oil forms a protective layer that reduces rust and corrosion on engine parts.
- Sealing: Oil helps seal the tiny gaps between engine parts, improving efficiency and performance.
Using the correct oil ensures the engine remains in optimal working condition, extends its lifespan, and reduces the likelihood of breakdowns.
- Quality Testing of Engine Oil
The quality of engine oil can degrade over time due to heat, contamination, and general usage. Here’s how you can perform basic checks to ensure your engine oil is still effective:
Visual Inspection
- Color: Fresh engine oil typically has a golden or light brown color. If the oil turns dark or black, it might be time to replace it. However, color alone isn’t always a reliable indicator.
- Consistency: Take a small amount of oil between your fingers. If it feels gritty or contains particles, it is contaminated and needs changing.
Dipstick Test
- Check the level: Remove the dipstick, wipe it clean, and reinsert it. Pull it out again and check the oil level. If it's below the minimum mark, top it up immediately.
- Check the quality: Look at the consistency on the dipstick. Oil should feel smooth and free of metal particles or sludge.
Smell Test
- Burnt smell: If the oil smells burnt, it’s a sign the oil is degrading and losing its protective qualities. Replace it immediately.
Oil Change Intervals
- Always consult your vehicle's manual for the recommended oil change intervals. Generally, you should change your oil every 3,000 to 5,000 miles (4,800 to 8,000 km) or every 3-6 months, depending on driving conditions and the type of oil used (conventional vs. synthetic).
- Choosing the Right Engine Oil
Viscosity Grade
The
viscosity (thickness) of engine oil is a critical factor. The SAE grading system classifies oil based on its viscosity at different temperatures, such as
SAE 20W-60. The “W” stands for winter, and the number before the "W" represents the oil's viscosity at low temperatures, while the number after represents its performance at high temperatures.
For regions with extreme temperatures, such as
Afghanistan, a higher viscosity grade like
20W-60 helps maintain proper lubrication and protection in both hot and cold climates.
API Rating
The
API (American Petroleum Institute) rating ensures that the oil meets specific performance standards. For example:
- API SL: Suitable for gasoline engines, ensuring high protection against deposits and wear.
- API CH-4: Recommended for diesel engines, providing protection in high-stress conditions.
Always choose engine oil with the appropriate
viscosity and
API rating based on your vehicle’s engine type (diesel or petrol) and manufacturer recommendations.
- How to Extend the Lifespan of Your Engine Oil
- Avoid short trips: If your vehicle frequently makes short trips, the engine may not heat up enough to burn off moisture in the oil, leading to faster degradation.
- Keep the engine clean: Regular maintenance and servicing will prevent contaminants from mixing with the oil.
- Drive smoothly: Avoid aggressive driving habits like sudden accelerations and stops, which put more stress on the engine and the oil.
- Change the oil filter: Always replace the oil filter when changing the oil. The filter traps dirt and debris, and using a clean filter ensures maximum engine protection.
- Signs You Need an Oil Change
- Oil warning light: Modern cars have sensors that monitor oil levels and pressure. If the oil light comes on, it’s a warning that you need to check or replace the oil.
- Engine noise: If you hear knocking or ticking sounds from your engine, it could mean that the oil is no longer providing adequate lubrication.
- Exhaust smoke: Blue or dark smoke from the exhaust indicates that oil may be burning inside the engine, which is a sign of serious issues.
- Common Myths About Engine Oil
- Myth: Dark oil always means it’s time to change.Truth: Dark oil may simply mean it’s doing its job of cleaning the engine. The real indicators are consistency and contamination.
- Myth: You can use any oil brand as long as it’s the right grade.Truth: Quality matters. Always use reputable brands with the appropriate API rating and viscosity for your vehicle.
- Myth: Once oil gets thick, it’s better.Truth: Overly thick oil may not flow properly, especially in colder weather, leading to insufficient lubrication.
- How Climate Affects Engine Oil
In countries like Afghanistan, where the climate can be harsh and variable, engine oil must be able to perform across a wide temperature range. Oils like
SAE 20W-60 are ideal because they:
- Remain thin enough to flow easily in cold conditions, ensuring the engine starts smoothly.
- Stay thick enough in extreme heat to provide effective lubrication and prevent engine wear.
Drivers in regions with extreme heat or cold should always ensure their oil is suited for the climate to avoid engine damage.
- Final Tips for Drivers
- Check your oil regularly: Make it a habit to check the oil level and condition every few weeks or before long trips.
- Stick to a maintenance schedule: Follow your vehicle's maintenance schedule closely to prevent engine issues.
- Use high-quality oils: Opt for reputable brands and the correct grade for your vehicle to ensure long-term engine health.
- Consult a professional: If you're unsure about the condition of your engine oil or the right type to use, seek advice from a qualified mechanic.
By understanding the role of engine oil and following these maintenance tips, you can ensure your vehicle remains in top condition and avoid costly repairs. Regularly testing and replacing your oil will help extend your engine’s lifespan, improve fuel efficiency, and provide a smoother driving experience.